Każda z nas z pewnością doskonale zdaje sobie sprawę z tego, jak ważne jest picie wody w odpowiednich ilościach – ok. 30-45 ml na 1 kilogram masy ciała. Jednak często zapominamy o regularnym uzupełnianiu płynów, co skutkuje nadmierną utratą wody z organizmu. Dowiedz się, jakie są oznaki odwodnienia organizmu i jak zapobiec ich wystąpieniu!
Utrata wody z organizmu – rodzaje odwodnienia
Wodę wytracamy na różne sposoby – nie tylko przez pot lub w wyniku pracy nerek, lecz także w procesie oddychania. W szczególnych sytuacjach możemy znaczne szybciej pozbywać się jej z organizmu, np. w wyniku gorączki bądź dolegliwości spowodowanych zatruciem pokarmowym. Wyróżniamy trzy podstawowe rodzaje odwodnienia:
- odwodnienie hipertoniczne – nasz organizm cierpi przede wszystkim na niewystarczającą ilość płynów. Do oznak odwodnienia organizmu należy wtedy również wzrost poziomu sodu we krwi. Zwykle zwalcza się je przez podawanie płynów, choć w trudniejszych przypadkach może być konieczne podanie glukozy,
- odwodnienie hipotoniczne – podstawowym problemem jest zbyt niska zawartość elektrolitów w organizmie – jonów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Odpowiedzialne są one między innymi za przenoszenie impulsów nerwowych. Najłatwiej zapobiec mu przez picie wód mineralnych o wysokim stopniu mineralizacji, powyżej 1500 mg/1l. Powinny ich jednak unikać kobiety w ciąży i małe dzieci – nierozwinięte w pełni nerki mogą nie poradzić sobie z taką ilością składników mineralnych, dlatego lepsze będą wody średnio – (500-1500 mg/1l) lub niskozmineralizowane (poniżej 500 mg/1l),
- odwodnienie izotoniczne – tracimy zarówno dużą ilość wody, jak i cierpimy na znaczny niedobór elektrolitów, dlatego jest ono szczególnie niebezpieczne dla naszego zdrowia.
Najczęściej dotyka nas odwodnienie hipertoniczne lub izotoniczne – zwykle są one bowiem skutkiem niewystarczającego dostarczania wody do organizmu oraz jej utraty przez zwykłe u zdrowej osoby czynności fizjologiczne, w tym wydzielanie potu i oddychanie. Odwodnienie hipotoniczne zazwyczaj jest skutkiem zmian patologicznych, jak gorączka lub biegunka i wymioty, np. w wyniku zatrucia.
Oznaki odwodnienia organizmu – co powinno nas zaniepokoić?
W przypadku niewielkiej utraty płynów, np. po intensywnym treningu, zwykle odczujemy jedynie silne pragnienie – picie wody najczęściej wystarczy, by usunąć nieprzyjemne skutki tak lekkiego odwodnienia. Jeżeli jednak ubytek przekroczy 2%, możemy zacząć odczuwać:
- osłabienie,
- bóle i zawroty głowy,
- przyspieszenie oddechu i akcji serca,
- bóle i skurcze mięśni,
- nudności, po pewnym czasie wymioty,
- zaburzenia widzenia,
- zmniejszone wydalanie moczu.
Do oznak odwodnienia organizmu możemy też zaliczyć zmniejszenie elastyczności skóry – po uszczypnięciu nie wraca ona od razu na swoje miejsce. Poważnym powodem do niepokoju powinno być poczucie senności i drętwienia ciała – oznacza to odwodnienie w granicach 5-6%. Kolejny etap to omamy, drgawki, obrzęk języka oraz zaburzenia lub nawet utrata świadomości. W tej sytuacji niezbędna jest natychmiastowa hospitalizacja – symptomy te mogą bowiem poprzedzać ostatnia fazę oznak odwodnienia organizmu – śmierć. Zwykle jednak nadmierna utrata wody z organizmu zatrzymuje się na wcześniejszych etapach – do kolejnych dochodzi raczej w ekstremalnych sytuacjach.
